رخبام چیست؟
رخبام چیست؟
معماری ایرانی یکی از برجسته ترین و شاخص ترین سبک معماری در جهان است. بسیاری از عناصری که در معماری اصیل ایرانی وجود دارد،زاییده تفکرات و خلاقیتهای معماران ایرانی، از زمان های قدیم تاکنون بوده است. معماران دیگر کشورها نیز با تقلید از سبک معماری ایرانی و در برخی موارد با کمی تغییر در آن، در ساختمان های خود عناصری را خلق می کنند که نه تنها جنبه زیبایی دارد بلکه در بیشتر موارد جنبه کاربردی نیز دارد. در مباحث قبل با عنوان "روش های مختلف آجرچینی3" در مورد انواع چینش های آجر و ایجاد طرح هایی مختلف با استفاده از این متریال صحبت کردیم. در مبحث پیش رو قصد داریم تا یکی از عناصری که در معماری ایرانی جنبه تزیینی دارد و گاهی با استفاده از آجر و یا دیگر متریالها طراحی و ساخته می شود را معرفی کنیم. این قسمت از نمای ساختمان که معمولا با نام "رخبام" در بین معماران و طراحان شناخته می شود، مجموعه ای از عناصر تزیینی است که به شکل کمربندی در لبه ی فوقانی دیوار و بام ساخته می شود. برای آشنایی بیشتر با این پدیده معماری ایرانی تا انتها با ما همراه باشید. آجر لفتون اصفهان
آدرس مرکز فروش کارخانه آجر وسفال: اتوبان معلم( اصفهان - شاهین شهر) بعد از پل هوایی گز به سمت اصفهان اولین فرعی
مدیرعامل: 09133128506 -09140326803(آقای نیرومند)
تلفن کارخانه : 03145711350
سفال فوم دار اصفهان
هدف از ساخت رخبام
به مجموعه ای از عناصر تزیینی و کاربردی که به شکل یک کمربند در لبه ی فوقانی دیوار و بام به کار گرفته می شوند، اصطلاحا رخبام گفته می شود. در درجه اول می توان گفت هدف از ایجاد و ساخت رخبام، افزایش زیبایی در نمای ساختمان است. رخبام با ایجاد زیبایی و جلوه ی بصری در نمای بیرونی ساختمان، منظره چشم نوازی را به نمایش می گذارد. اما همان گونه که در بالا اشاره شد، برخی از عناصر تزیینی در ساختمان دارای جنبه کاربردی نیز هستند. ویژگی کاربردی رخبام این است که به عنوان محافظ نما در برابر آثار نم و رطوبت ناشی از آبریزش باران، گرد و غبار و عوامل محیطی ( مانند مدفوع پرندگان) عمل می کند. پس می توان گفت به عنوان یک محافظ بسیار قوی نمای ساختمان در برابر عوامل ایجاد آلودگی است. مورد کاربردی دیگر رخبام محافظت از افراد و اجسام در برابر سقوط است. در حقیقت رخبام مانند یک جانپناه در برابر سقوط افراد و اجسام عمل می کند.
عناصر تشکیل دهنده رخبام:
رخبام ها شکل ها و طرح های گوناگونی دارند. همچنین از متریالهای مختلفی برای ساخت آنها استفاده می شود. در ادامه در مورد عناصر تشکیل دهنده، طرح ها و نقش های رخبام صحبت خواهیم کرد:
شیر سر یا زیرسری: به بازوهای عمودی که در شکل های مختلف در زیر پیش آمدگی رخبام قرار دارند اصطلاحا شیرسر یا ژیرسر یا زیرسری گفته می شود. این بازوها جنبه کاربردی و استحکام بخشی به تزیینات رخبام در پیشانی بنا را دارند. این بازوها می توانند چوبی، سفالی (آجری)، فلزی و یا سنگی باشند. در معماری دوره هخامنشیان، شیرسرها دارای شکل های اساطیری مانند شیر و گاو بوده اند و برخی نیز عقیده دارند که نام شیرسر برگرفته از همین اشکال است. هرچند در نواحی غربی ایران همچنان با عنوان ژیرسر به معنی زیرسر شناخته می شود.
انواع آجرچینی: بخش دیگری از رخبام، شامل انواع آجرچینی است. تقریبا کلیه انواع چیدمان های آجر و انواع آجرتراشی در تزیینات رخبام کاربرد دارند. بسته به سلیقه معمار یا صاحب ملک انواع مختلفی از چینش آجر می تواند در قسمت اصلی رخبام استفاده شود. از آنجایی که آجر یکی از قدیمی ترین متریالهای مورد استفاده در ساخت و ساز بوده است، در زمان های قدیم نیز از آجر و یا خشت در قسمت رخبام استفاده می شده است. اصالت و قدمت آجر موجب هویت بخشی به بنا و ایجاد شکوه و عظمتی خاص در ساختمان می شود.
درپوش یا سرپوش: قسمت مهم دیگری که در رخبام وجود دارد با نام سرپوش یا درپوش شناخته می شود. درپوش یا سرپوش عبارت است از آخرین و بیرونی ترین ردیف از تزیینات که معمولا از جنس آجر و یا سنگ است. در واقع درپوش نوعی فریز( فر+ریز) جهت محافظت در برابر عوامل محیطی مانند باران، چرکابه ها و یا مدفوع پرندگان به شمار می رود. برخی اساتید تجربی نام قرنیز را نیز برای این قسمت از رخبام استفاده می کنند.
حلبی بری: آخرین قسمت از عناصر تشکیل دهنده رخبام، حلبی بری است. این قسمت شامل ورقه های فلزی است که جهت پوشش، تقویت و استحکام در برابر فرسایش قسمت درپوش یا سرپوش به کار می رود. این صفحه های فلزی گاه ساده و در برخی بناهای قدیمی دارای انواع تزیینات برش خورده به شکل کنگره، مداخل، سرنیزه، موج و غیره هستند.
آدرس مرکز فروش کارخانه آجر وسفال: اتوبان معلم( اصفهان - شاهین شهر) بعد از پل هوایی گز به سمت اصفهان اولین فرعی
مدیرعامل: 09133128506 -09140326803(آقای نیرومند)
تلفن کارخانه : 03145711350
